اثر شبکههای اجتماعی بر اختلال خوردن و نارضایتی از بدن
تاریخ انتشار: ۱ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۴۳۰۲۸
به گزارش خبرگزاری مهر، زینب مواصلی، جامعه شناس و پژوهشگر حوزه اجتماعی طی یادداشتی به موضوع اثر شبکههای اجتماعی بر اختلالهای خوردن و نارضایتی از بدن پرداخت که جزییات آن به شرح ذیل است.
در حال حاضر راحت تر از هر زمان دیگری میتوان از طریق رسانههای اجتماعی، مدلها و چهرههای مشهور را هر روز دنبال کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
افراد مشهور هر روز پر زرق و برق به نظر می رسند و کارهایی که انجام میدهند میتواند باعث شود دیگران، به ویژه زنانی که به آنها نگاه میکنند، تلاش کنند و از هر راهی برای شبیه شدن به آنها استفاده کنند، در نتیجه جراحیهای زیبایی و مشکلات عزت نفس افزایش مییابد.
افزایش استفاده از رسانههای اجتماعی در جامعه امروزی میتواند تأثیرات متفاوتی بر تصویر بدن و ایجاد اختلالات غذایی در بسیاری از افراد داشته باشد. تحقیقات به وضوح نشان میدهد که قرار گرفتن در معرض رسانهها، به نارضایتی از بدن و اختلال در غذا خوردن منجر میشود.
متأسفانه رسانههای اجتماعی مفهوم زیبایی ما را شکل میدهند. با قرار گرفتن مداوم در معرض تصاویر منتشر شده در اینترنت، واضح است که به صورت ذهنی، مقایسه با افراد و دریافت درکی از بدن شکل میگیرد. تخمین زده میشود که ۳.۶ میلیارد کاربر در سراسر جهان در رسانههای اجتماعی وجود دارد، بنابراین باید به اثرات منفی و مثبتی ارتباط با کاربران رسانههای اجتماعی توجه شود.
یک تصویر منفی از بدن میتواند انتظارات غیر واقعی از ظاهر بدن شما ایجاد کند و میتواند منجر به رفتارهای غذایی ناسالم و اختلال در غذا خوردن شود. مطالعات، رابطهای بین زمان صرف شده در رسانههای اجتماعی و تصویر منفی بدن پیدا کردهاند. این همبستگی به ویژه زمانی صادق است که شرکتکنندگان در محتوای مربوط به ظاهر، مانند حسابهای یک مربی تناسب اندام یا مدل در اینستاگرام، جستوجو و دنبال میکردند. به عنوان مثال، تحقیقات داخلی فیس بوک نشان داد که از هر سه دختر نوجوانی که از قبل با مشکلات مربوط به تصویر بدن دست و پنجه نرم میکردند، اپلیکیشن اینستاگرام احساس بدتری در آنها ایجاد کرده است. با این حال، در ملأ عام، این شرکت و توسعه دهندگان بسیاری از برنامههای مشابه به طور مداوم هرگونه تأثیر مضر بر تصویر بدن کاربران را کم اهمیت جلوه داده است.
اکثر نوجوانان در کشورهای مختلف با اختلال جدی خوردن به واسطه پیروی از مدلهای اینستاگرامی مواجه شدهاند که این اختلال تا مرحله پرهیز از هر نوع آب و غذا پیش رفته است.
در برخی کشورها مانند فرانسه، نمایش مدلهای استخوانی ممنوع شد، چرا که مرگ ناشی از سندرم احساس چاقی در میان نوجوانان و جوانان به قدری ادامه یافت که آمار مرگ و میر ناشی از نخوردن، توجه جامعه را به خود جلب کرد. این درحالی است که پس از تغییر سیاستهای نمایش مانکنها، کارل لاگرفلد با نقد این مساله، خواستار استفاده از مدلهای استخوانی بود!
تصاویر رسانههای اجتماعی مملو از افرادی است که بهترین نسخه از خود را ارائه میدهند. پس از آن رسانههای اجتماعی میتوانند با قرار دادن دائمی خود در معرض تیپ بدنی ایدهآل، به تصویر بدن شما آسیب برسانند و منجر به مقایسه دائمی خود با استانداردهای غیرواقعی شوند.
علاوه بر این، فتوشاپ و فیلترها به راحتی در دسترس کاربرانی هستند که با تصویر غیر واقعی بدن بازی میکنند. تعداد کسانی که تصاویر ویرایش شده از خود را منتشر میکنند، بسیار است به گونهای که برخی نرم افزارها برای شناسایی ویرایش ها تولید شده تا افراد نتوانند واقعیت را پنهان کنند.
اما با این حال، حتی بدون استفاده از ویرایش ها، افرادی با تیپ ایده آل بدنی در شبکههای اجتماعی کم نیستند. مطالعات مختلف نشان میدهد که در بسیاری از کشورها، تصاویر منتشر شده از بدن مدلینگ ها، روی تصویر مورد پذیرش از بدن اثر منفی داشته است و حتی با وجود عدم تطابق ژنتیکی برای دستیابی به آنچه مدلها هستند، عدم تنوانایی منجر به ایجاد افسردگی شده است.
بررسی راههای استفاده از رسانههای اجتماعی به شیوهای مثبت برای جلوگیری از تصویر منفی بدن بسیار مهم است. اگر بعد از استفاده از رسانههای اجتماعی احساس بدی پیدا کردید، مهم است که از شبکههای اجتماعی فاصله بگیرید. بهعلاوه، افرادی را که در رسانههای اجتماعی دنبال میکنید، بررسی کنید و اگر حسابهایی را که احساس خوبی در شما ایجاد نمیکنند، آنها را دنبال کنید. در عوض، به حسابها، افراد و تصاویری که عزت نفس شما را بالا میبرند توجه کنید. اکانت هایی را دنبال کنید که مثبت بودن تنوع بدنها را ترویج میکنند که با استانداردهای زیبایی تعیین شده توسط جامعه مطابقت ندارد.
یافتن حسابهای ایجاد کننده تصویر مثبت از بدن و پیوستن به گروههای پشتیبانی میتواند به تغییر ذهنیت شما در مورد تصویر بدن ایدهآل که توسط جامعه تنظیم شده است کمک کند. علاوه بر این، میتوانید از رسانههای اجتماعی خود برای حمایت از صحبتهای مثبت بدن استفاده کنید. به رسانهها، خردهفروشان، تبلیغکنندگان و طرفداران محصولات مشهوری که ظاهر طبیعی، اندازه بدن سالم و فرمهای بدنی متنوع را جشن میگیرند و ترویج میکنند، بپیوندید، میتوانید موضع بگیرید و از خواندن، مشاهده یا گوش دادن به رسانهها خودداری کنید یا محصولات تبلیغاتی را بخرید که تصویر بدنی سالم و متنوعی را تبلیغ میکنند.
منابع:
Festinger, L. (1954). A theory of social comparison processes. Human Relations, 7(2), 117-140.
Stieger, S., Graf, H. M., Riegler, S. P., Biebl, S., & Swami, V. (2022). Engagement with social media content results in lower appearance satisfaction: An experience sampling study using a wrist-worn wearable and a physical analogue scale. Body Image, 43, 232-243
کد خبر 5947300منبع: مهر
کلیدواژه: زنان خانواده شبکه های اجتماعی قوه قضاییه هلال احمر جمهوری اسلامی ایران سازمان هواشناسی بارش باران پلیس راهور سردار احمدرضا رادان تهران شهرداری تهران وضعیت جوی کشور امداد رسانی دستگیری زنان وزارت آموزش و پرورش سند تحول بنیادین آموزش و پرورش رسانه های اجتماعی شبکه های اجتماعی تصویر بدن حساب ها مدل ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۴۳۰۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلتر شکست خورد / حضور بیش از 40 میلیون ایرانی در اینستاگرام
به گزارش صدای ایران از اعتماد، گزارشهای غیررسمی میگویند بیش از ۴۰ میلیون ایرانی کاربر اینستاگرام هستند و این شبکه، پرمخاطبترین شبکه اجتماعی در ایران است. یافتههای دیتاک نشان میدهد در سال ۱۴۰۱ از ۶ میلیون اکانت پابلیک ایرانی در اینستاگرام ۴۵۰ میلیون پست منتشر شده و کاربران ایرانی در هر ثانیه بیش از ۲۵ هزار بار پستهای اینستاگرام را میبینند.
اينستاگرام از همان آغاز راهاندازياش در سال ۲۰۱۰ براي همه مردم در هرجاي جهان شبكه اجتماعي جذابي بود اما جذابيت ويژهاش را در ايران مديون يك چيز بود: فيسبوك كه يكي از بزرگترين فضاهاي اجتماع مجازي ايرانيان بود، فيلتر بود و مسدودنبودن اينستاگرام خيلي زود كاربران ايراني را از فيسبوك بيرون كشيد. البته اينستاگرام هم سالها بعد فيلتر شد اما وقتي كه ديگر قاعده بازي عوض شده بود. اينستاگرام آنقدر در زيست روزمره مردم ايران جا گرفته بود كه با فيلترشدنش هم كسي جايي نرفت؛ ماندند و پس گرفتند.
گزارشهاي غيررسمي ميگويند بيش از ۴۰ ميليون ايراني كاربر اينستاگرام هستند و اين شبكه، پرمخاطبترين شبكه اجتماعي در ايران است. مداراي مسدودكنندگان اينترنت در ايران با اين شبكه اجتماعي بسيار بيشتر از شبكههاي اجتماعي بود. در حالي كه ديگر شبكههاي اجتماعي با مسدودسازي و فيلترينگ دولتي مواجه بودند، اينستاگرام تا سالهاي اخير يكي از آخرين شبكههاي اجتماعي بينالمللي بدون فيلتر در ايران بود و حتي مدتي صحبت از «فيلترينگ هوشمند» آن بود اما بالاخره در انتهاي شهريور ۱۴۰۱ و به دنبال اعتراضات به مرگ مهسا اميني، اينستاگرام هم فيلتر شد.
اين اتفاق درست زماني رخ داد كه اينستاگرام فراتر از يك شبكه اجتماعي، تبديل به پلتفرمي درآمدزا براي هزاران كسبوكار ايراني شده بود و كسبوكارهاي خانگي زيادي هم بر روي اين پلتفرم شكل گرفته بود. بر اساس گزارشي كه استارتاپ پادرو در سال ۱۴۰۱ منتشر كرد، شهريور ۱۴۰۱، قبل از فيلترشدن اينستاگرام، حدود ۶۳۰ هزار فروشگاه فعال اينستاگرامي وجود داشت كه بيش از نيمي از آنها تا ماهها بعد هم نتوانستند كسبوكار خود را دوباره فعال كنند.
برخلاف كانالهاي تبليغاتي سنتي كه اغلب نيازمند سرمايهگذاري زيادي بودند و بازگشت سرمايه در آنها نامشخص بود، اينستاگرام به كسبوكارها امكان ميداد با كمترين هزينه، محصولات و خدمات خود را به صورت بصري به مخاطبان هدف ارايه دهند. علاوه بر اين، الگوريتم اينستاگرام كه محتواي تصويري را بر اساس ميزان درگيري كاربران اولويتبندي ميكرد، به كسبوكارها امكان ميداد تا ديدهشدن خود را بر اساس كيفيت و جذابيت پستهايشان افزايش دهند. اين قابليتها، تحولي اساسي بود كه زمين بازي را بين برندهاي شناختهشده و تازهواردها هموارتر ميكرد.
با اين حال، هيچكدام از اينها مسوولان را متقاعد نكرد كه دست از فيلتركردن پركاربرترين شبكه اجتماعي در ايران بردارند. از آن سو، كاربران بودند كه رفتار متفاوتي از خود نشان دادند. كمي كه محدوديتهاي اينترنتي روزهاي اعتراض كمتر شد، كاربران با فيلترشكن به اين شبكه اجتماعي بازگشتند. در گزارشي كه موسسه پژوهشي ديتاك در مورد ميزان فعاليت كاربران ايراني در اينستاگرام منتشر كرده، آمده است: «بسياري از كاربران ايراني تصور داشتند با فيلترينگ اينستاگرام، اين شبكه اجتماعي نيز همچون فيسبوك از ردهبندي شبكههاي اجتماعي پرطرفدار ايراني خارج ميشود؛ اما دادههاي ديتاك نشان ميدهد كه پس از اعتراضات ،حجم محتواي عمومي اين بستر به مرور افزايش يافت.»
يافتههاي ديتاك نشان ميدهد در سال ۱۴۰۱ از ۶ ميليون اكانت پابليك ايراني در اينستاگرام ۴۵۰ ميليون پست منتشر شده و كاربران ايراني در هر ثانيه بيش از ۲۵ هزار بار پستهاي اينستاگرام را ميبينند.
در گفتوگوهاي روزمره ايرانيان، توييتر فضايي سياسيتر تلقي ميشود و اينستاگرام را بيشتر شبكهاي «زرد» مينامند اما كاربران اينستاگرام، بهخصوص كمسنوسالترها، ميگويند اينطور نيست كه اينستاگرام فقط براي سرگرمي باشد. دلارام، دانشآموز سال يازدهم متوسطه كه صفحهاي با ۳۰ هزار دنبالكننده در اينستاگرام دارد، ميگويد: «اينستاگرام خيلي بزرگ است. همهجور محتوايي هم تويش پيدا ميشود. به خودتان بستگي دارد كه چه كساني را دنبال كنيد. همين اينستاگرام به خود من چيزهايي ياد داده كه 10سال ديگر مدرسه بهم ياد نميداد. چرت و آشغال هم كم نيست توش ولي ميتوانيد انتخاب كنيد چي را دنبال ميكنيد.»
او درباره تأثير فيلترشدن اين شبكه اجتماعي معتقد است: «اولش كه فيلتر كردند و اينترنت را بستند، مخاطباي همه ريزش كرد ولي الآن از قبل فيلتر هم رشد پيج من بيشتر بوده. الآن بيشتر براي دسترسي به برنامههاي فيلترنشده مثل اپهاي بانكي به دردسر ميافتيم تا برنامههاي فيلترشده. ديگه فيلترشكنها ۲۴ ساعته روشنه.»
با اين حال، فيلترينگ اين شبكه اجتماعي چندان بياثر نبوده است. پريسا، ۲۱ساله و صاحب كسبوكاري اينستاگرامي، درباره وضعيتش ميگويد: «شرايط بسيار سختي براي من و كسبوكارم بود. اينستاگرام پلتفرم مهمي براي آدمهايي مثل من است تا به مشتري دسترسي پيدا كنيم. وقتي كه دولت اينستاگرام را فيلتر كرد، ضربه بزرگي به من وارد شد. اول فكر كردم ممكن است يك اختلال موقتي باشد اما فيلترينگ چندسال طول كشيده است و در اين مدت فروش من بهشدت كاهش يافته است. اين فوقالعاده خستهكننده است.»
پريسا ادامه ميدهد: «فيلترينگ من را مجبور كرده است كه از كاربرانم بخواهم به پلتفرمهاي داخلي مثل روبيكا و ايتا بيايند اما كلي سر اين فحش خوردهام و كمتر از پنج درصد مشتريانم حاضر شدهاند در كانال روبيكا عضو بشوند. به نظرم دولت دارد كسبوكارهاي كوچك را خفه ميكند.»
او همچنان اميدوار است كه مسوولان در سياست فيلترينگ تجديدنظر كنند. «اين كار به كسبوكارها آسيب ميزند. روياي من اين است كه كسبوكار كوچكم را بينالمللي كنم اما اين فيلترهاي فعلي اين كار را بسيار دشوار ميكنند. تنها كاري كه ميتوانم انجام دهم اين است كه تا جايي كه ميتوانم خود را تطبيق دهم و به استقامت ادامه دهم.»
عدهاي هم از سياسيشدن اينستاگرام گلايه دارند و ميگويند اين كار «نميگذارد مثل بقيه مردم دنيا زندگي كنيم». علي، ۱۷ساله، در اين باره ميگويد: «اين فيلترينگ اينستاگرام ديگه واقعا ديوانهكننده شده! من نه سياسيام نه هيچي، فقط ميخوام زندگي كنم. همين الآن نصف عكسهاي اينستاگرام لود نميشود!»
او ميگويد اينستاگرام كلي محتواي مفيد براي بدنسازياش دارد اما بخش زيادي از آنها را از دست ميدهد. علي اضافه ميكند: «صادقانه بگويم، من واقعا برايم مهم نيست كه دلايل فيلترينگ چيست. من ميخواهم بهترين زندگي نوجوانيام را داشته باشم، اين را كسي ميفهمد؟ اين خيلي خواسته زيادي است كه بتوانيم به مسخرهبازيكردن و سلفيگرفتن خودمان بپردازيم؟» با همه اينها، وعده رفع فيلتر از اينستاگرام هميشه وعدهاي سر خرمن بوده است و هرگز محقق نشده است. كاربران هم سعي كردهاند خود را با شرايط جديد تطبيق دهند و حتي از مجهزبودن كاربران ايراني به فيلترشكن استفاده كنند و كار خود را در فضاهايي مثل يوتيوب كه امكان درآمدزايي سادهتري هم دارند، بسط بدهند و از آن طرف، تحريمها هم امكاناتي را براي نقد كردن درآمدهاي دلاري فراهم كرده است كه «يوتيوبرشدن» را آسانتر هم كرده است.